مفهوم‌سازیهای استعاری و مبانی فرهنگی آن در ادبیات فارسی ‏(مطالعه موردی: استعاره عشق به مثابه جنگ)‏

نویسندگان

چکیده مقاله:

استعاره‌ در مفهوم‌سازی و در نحوۀ درک افراد، نقشِ مهمی را ایفا می‌کند و امروزه به‌‌عنوان یکی از ابزارهایِ تشکیل‌دهندۀ نظام شناختیِ انسان محسوب می‌شود. با بررسی استعارات در هر زبانی می‌توان تا حدی به اندرون ذهن کاربران آن زبان راه یافت. به‌سختی می‌توان باور کرد عشق که لطیفه‌ای روحانی و عاطفی و مطلوب همۀ افراد و ملت‌هاست، به چیزی چون جنگ انگاشته شود که منفور همگان است؛ امّا در ادبیات فارسی چنین استعاره‌هایی وجود دارد. هدف از این مقاله، بازخوانی و انعکاس استعاره‌های عشق در قالب واژگان جنگ، در دو اثر ادبی (غزلیات) عطار و عراقی است. نتایج حاصل از این مقاله، استفاده از گسترۀ واژگانی حوزۀ جنگ و انطباق و وام‌دهی آن به حوزۀ عشق را ثابت می‌کند. جایگزینی و انتزاع‌زدایی واژگان این حوزه، اندیشه‌های پنهان صاحبان اثر و نیز تبعیت این خرده‌نگاشت‌ها را از یک کلان‌استعارۀ مفهومی «عشق انسان است»، نشان می‌دهد. نمونۀ این استعاره‌ها به‌قدری در ادبیات فارسی پربسامد است که گویا بدون یاری از حوزة مادّی جنگ نمی‌توان چیزی از حوزة معنوی عشق بیان کرد.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

تحلیل انتقادی استعاره عشق در ترانه‌های فارسی: رهیافتی پیکره‌ای

پژوهش حاضر به تحلیلِ گفتمانِ استعارة­ مفهومیِ عشق، بر پایة رویکرد پیکره‌ایِ تحلیلِ انتقادیِ استعاره (Charteris-Black, 2004) در ترانه­های فارسی، با مضامین عاشقانه و اجتماعی می­پردازد. بر این مبنا، این مقاله می­کوشد تا دریابد استعاره­های مفهومی عشق در گفتمان ترانه­ های عاشقانه و اجتماعی چگونه طبقه ­بندی می­شوند و مفهوم ­سازی استعاری عشق در گفتمان‌های عاشقانه و اجتماعی نیز چه تفاوت­هایی با یکدیگر دارند....

متن کامل

مطالعه جهت گیری های ارزشی و فرهنگی و الگوی قضاوت به مثابه برخی مبانی رفتار انسانی

از آنجا که قضاوت و تصمیم‏گیری از حساس‏ترین وظایف مدیران‏ سازمانها در عرصه‏های مختلف عملیات به شمار می‏رود، شناخت فرایند،ساختار،سازوکارها و ویژگیهای‏ تصمیم‏ها برای هدایت و برقراری ارتباط در سازمان اهمیت‏ فراوان دارد. زندگی در همه‌ی سازمانها نیازمند قضاوت، اتخاذ تدابیر و راه حل های گوناگون و مستمر می باشد. بدیهی است که هر گونه نقص در این زمینه، منجر به تصمیمات ضعیفی می گردد که می‌تواند تبعات زیان...

متن کامل

ماهیت دوگانه در مفهوم سازی استعاری عشق در زبان فارسی: رویکردی شناختی

پژوهش حاضر به بررسی ماهیت دوگانه در مفهوم‌سازی استعاری عشق در دو حوزه‌ی عواطف و روابط انسانی در زبان فارسی با رویکردی شناختی و بر اساس نظریه‌ی استعاره‌ی مفهومی می‌پردازد. برای این مطالعه، 15 رمان فارسی از پایگاه دادگان زبان فارسی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی انتخاب شد. برای انتخاب کلیدواژه‌های مرتبط با مفهوم عشق به‌منظور جستجو در پیکره نیز از پایگاه فارس‌نت آزمایشگاه پردازش زبان طبیعی ...

متن کامل

نظامیات در ادبیات فارسی: ( مطالعه موردی؛ اسکندرنامه نظامی گنجوی)

از درونمایه‌های قابل اعتنا در آثار ادب فارسی مقوله نظامیّات است. مُراد ما از نظامیات شامل آن اُموری می‌شود که به اَمر و رأی نظامی پرداخته می‌شود. نظامی گنجوی از سرایندگان برجسته ادبیات رزمی و بزمی بشمار می‌رود. یکی از آثار برجسته نظامی در حوزه ادبیات رزمی اسکندرنامه است این اثر که در دو بخش ( شرفنامه و اقبالنامه) تدوین شده است شرح جنگاوریهای اسکندر مقدونی است. نظامی در اسکندرنامه سه تصویر متمایز از...

متن کامل

جام در ادبیات فارسی و پیشینة آن

یشگویی از دیرباز بخشی از زندگی بشر بوده است. جام از جمله ابزارهایی بود که افزون بر زینت‌بخشی مجالس و کاربردهای آیینی، در پیشگویی نیز به کار می‌رفت، از این روست که در ادبیات از «جام جم» و «جام کیخسرو» یاد شده است. این پژوهش مبنی بر شیوة کتابخانه‌ای و به ترتیب قدمت به منابعی از جمله ایران باستان، فارسی میانه، تاریخ‌های اسلامی، ادبیات، فرهنگ‌ها، آثار مستشرقان و محققان معاصر ایرانی استناد یافته است...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 9  شماره 18

صفحات  233- 260

تاریخ انتشار 2019-02-20

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023